Aantekeningen:

Pieter Jacobuszoon, in doopakte van dochter Willemina Wordt in 1757 vermeld als lidmaat van de grote remonstrantse gemeente te Zoetermeer/Zegwaard. In april 1783 staat hij samen met zijn vrouw borg voor zijn zuster Maria van der Chijs. Maria verplicht zich jaarlijks een som van 600 gulden te betalen aan het Oudemannen- en vrouwenhuis te Delft.
Twee jaar later, in 1785, koopt Pieter het huis ‘Gorinchem’ aan de westzijde van de Markt te Delft. Op 15 mei 1788 verkoopt hij foerage (boter en kaas) ter waarde van 1070 gulden aan Willem van der Zeijl, die als kapitein-luitenant naar Nederlands-Indië vertrekt. Twee dagen erna doet hij hetzelfde voor George Philip Gas, ter waarde van 2.196 gulden. Van die laatste kocht Pieter op 8 november 1787 twee kisten Chinese thee ter waarde van 952 gulden.

Pieter overleed toen de burgerlijke stand al was ingevoerd, en dat schept enig houvast in de wirwar van Van der Chijsen in Delft. Zijn zoons Jacobus (koopman wonend aan het Marktveld wijk 4 nr 438) en Pieter Nicolaas (koopman wonend in de Hipolytusbuurt wijk 5 nr. 506) geven zijn overlijden aan. Zij melden dat hij ’omtrent zeventig jaren’ was, geboren in Zegwaard, weduwnaar van Margaretha Hogerscheijd en zoon van Jacobus van der Chijs en Trijntje Koole.

Pieter getrouwd Margaretha HOOGERSCHEID op 26 feb 1775 in Delft. Margaretha (dochter van Martinus HOOGERSCHEID en Wilhelmina VAN STOLBURG) is geboren in sep 1747 in Nootdorp; is gedoopt op 10 sep 1747 in Nootdorp; is gestorven op 5 jun 1801 in Delft; is begraven in Delft. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

In zijn spaarzame vrije tijd beoefende de deftige Jacob de letterkunde, met name de dichtkunst. Naar de gewoonte van de Delftse elite bracht het gezin Van der Chijs vijf maanden van het jaar door op de buitenplaats Bouwlust, de rest in hartje Delft. De Van der Chijsjes bewoonden een deftig pand aan de Korte Breedsteeg te Delft (E515 en 518).

Hun wekelijkse uitdeling van muntgeld aan de behoeftigen van Delft zou in hun leergierige zoontje Pieter Otto de liefde voor numismatiek hebben opgewekt.

Gedoopt:
‘aan huis gedoopt’. Get: grootvader Jacobus en Maria van der Chijs (zus van Pieter)

Jacobus getrouwd Anna Suzanna BAGELAAR op 12 sep 1801 in Delft. Anna (dochter van Jan Otto BAGELAAR en Theodora Maria ARPEAU) is geboren in 1779 in Eindhoven; is gestorven op 20 feb 1846 in Delft. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Gedoopt:
Getuigen: Willemina van Stolburg, weduwe van Martinus Hoogerscheijt

Overleden:
Overleden na een langdurige ziekte (‘keeltering’)

Willemina getrouwd Mr. Arnoldus Cornelis DUKER op 23 mei 1802 in Delft. Arnoldus (zoon van Cornelis Arnoldus DUKER en Agatha RAVEN) is geboren in feb 1776 in Utrecht; is gedoopt op 4 feb 1776 in Utrecht; is gestorven op 24 jun 1807 in Alphen aan den Rijn. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Willemina getrouwd Ds. Cornelis VAN DIEST op 6 nov 1809 in Delft. Cornelis (zoon van Hendrik VAN DIEST en Cornelia Alida REES) is geboren op 27 nov 1776 in Den Haag; is gestorven op 21 aug 1848 in Buren. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Gedoopt:
‘aan huis gedoopt’; get: J. Denane en Maria van der Chijs

Overleden:
via Geni.com

Pieter getrouwd Jacoba Nicolina VAN DE KASTEELE op 7 aug 1816 in Buren. Jacoba is geboren op 25 sep 1788 in Buren; is gestorven op 5 nov 1841 in Sassenheim. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Gedoopt:
Get: Jan van Koeverde, Johanna Catharina Hoogerscheid

Gezin/Partner: Johannes SANDERSON. Johannes is geboren circa 1778; is gestorven op 15 sep 1846 in Loenen. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Een zeer invloedrijke muntenexpert, tevens letterkundige. Redacteur van De Star en De vriend des Vaderlands, waar hij W.A. Ockerse opvolgde. Auteur van een hele waslijst publicaties over uiteenlopende thema’s, met de numismatiek als rode draad. Directeur van het Penningenkabinet te Leiden en auteur van hét standaardwerk over muntkunde.

Zie over hem het uitvoerige levensbericht in het Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde 1869.

Gezin/Partner: Helena Catharina MAAS. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Uit ’Achter de gevels van Delft’ (2016): ’Jan Theodoor van der Chijs ( 1806-1842 ), emigreerde na het afronden van zijn studie aan het Delfts Gymnasium in 1827 naar Zuid-Afrika waar hij zich in Kaapstad vestigde. Na enige teleurstellende koopmansactiviteiten begon hij een boekhandel in de Churchstreet 7.
In 1836 ging hij failliet en vertrok hij samen met vrouw en kind, met de noorderzon. In 1841 duikt hij op als passagier van de ‘Munster Lass’, en is hij op reis naar Nederlands Indie?, waar hij als militair ambtenaar in het district Buitenzorg op Java werd aangesteld. Samen met zijn gezin keerde hij terug naar Delft waar hij zijn intrek nam bij zijn zus Mienette, die toen aan de Voorstraat 87 ( huidige nummer 22 ) woonde. In 1841 overleed zijn vrouw aan malaria, hetzelfde lot overkwam Jan Theodoor in 1842. Hun dochter bleef als wees achter en werd liefdevol door de familie opgevangen.’

Woont bij overlijden op ‘Weltevreden’ te Java.

Gezin/Partner: Cornelia Maria LOUW. Cornelia is gestorven na 1842. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Uit ’Achter de gevels van Delft’ (2016): ’Jacobus […] nam na de dood van zijn vader in 1833, de boterhandel over en maakte er een succesvol bedrijf van. Als lid van de Delftse vereniging; ‘Tandem Fit Surculus Arbor’, was hij penningmeester van de muziekafdeling. Daarnaast vervulde hij ook de functie van regent bij de Ned. Herv. Kerk en bij de stichting ‘Vrouwe van Renswoude’. Jacobus was getrouwd met Cristine Kesman. Het echtpaar kreeg vele kinderen, waarvan er tenslotte zes in leven bleven. Hun zoon, Jacobus ( 16 nov.1842 ) kocht het pand Breedsteeg 1 in 1878 van zijn tante Mienette, die het uit de nalatenschap van haar moeder erfde.

Gezin/Partner: Christine Marie Henriëtte KESMAN. Christine is geboren in 1815 in ‘s-Gravenhage. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Bekend geworden als ‘Mienette’; rusteloos voorvechtster van de vrouwenemancipatie en wereldreizigster. Bouwde haar toch al niet geringe fortuin vooral na het ontijdig overlijden van haar echtgenoot uit ten behoeve van behoeftige weduwen, alleenstaande vrouwen en kunstenaars.

Uit het levensbericht van Fia Dieteren:
Volgens haar broer Jacob werd zij in haar jonge jaren nogal verwend en financieel was dat ook mogelijk. Haar ouders behoorden tot de Delftse elite: vader stamde uit een geziene koopmansfamilie en handelde in thee, boter en kaas, moeder was een generaalsdochter. Mienettes geboortehuis ’De Werelt’ lag in het centrum van de stad. Vooraanstaande personen uit het culturele en politieke leven behoorden tot de kennissenkring van haar ouders en daarmee ook tot die van Mienette. Zelfs had zij goede contacten met leden van het Koninklijk Huis. [...] In 1833 reisde ze naar Zuid-Afrika, waar haar broer Jan Theodoor woonde. Daar bereikte haar het bericht van haar vaders overlijden. Ze keerde terug naar huis en de daaropvolgende jaren woonde zij bij haar moeder. Korte tijd was zij verloofd met een grenadier, jonkheer van Kinschot, maar ze verbrak deze verbintenis omdat – zo schreef haar broer in zijn dagboek – haar verloofde aan zijn atheïstische levensbeschouwing vasthield. [...]
Storm-van der Chijs was een welvarende weduwe en na het overlijden van haar moeder in 1846 ongebonden. Dat stelde haar in staat een oude liefde weer op te pakken, het reizen. Nog datzelfde jaar bezocht ze – vergezeld door haar neef Jacob – een aantal Europese landen en in 1847 ging ze weer naar Zuid-Afrika. Daar stichtte zij een kolonie voor twintig Nederlandse weeskinderen die daar een nieuw bestaan konden opbouwen. Storm financierde de overtocht, huisvesting en voeding van de jonge kolonisten en zorgde voor een startkapitaal als zij besloten zich in Zuid-Afrika te vestigen. Een soortgelijk project in Tennessee ging in het geweld van de Amerikaanse Burgeroorlog ten onder. Om poolshoogte te nemen reisde zij in 1857 samen met haar kamenier, Maria van den Bosch, naar Amerika.
Deze reis leidde in ruim zes jaar tijd via Canada en de Verenigde Staten naar Mexico en eindigde in 1863 op Cuba. Onderweg maakte zij persoonlijk kennis met Lucretia Mott en andere vooraanstaande leden van de Amerikaanse vrouwenbeweging, bezocht zij in New York het Cooper Institute dat beroepsopleidingen bood aan duizenden jonge mannen en vrouwen en oriënteerde zij zich op het gebied van landbouwproducten. [...] Terug in Nederland zette Storm-van der Chijs zich in voor de oprichting van een Industrieschool voor Meisjes. Ook ijverde zij voor de toelating van meisjes tot het examen voor leerling-apotheker, hetgeen in 1867 met succes werd bekroond. Zij probeerde ook arbeidsvelden en opleidingen voor vrouwen in de landbouw uit te breiden, vooral op het gebied van zuivelbereiding en de bloembollen- en groenteteelt. Jarenlang bepleitte zij deze zaken in talrijke lezingen. [...]
Zij werd erelid van de Maatschappij voor Bevordering van Tuinbouw in Zeeland (1864), van de Rotterdamse Maatschappij voor Kunsten en Wetenschappen (1868), en van het Nederlands Onderwijzers Genootschap (1873). Haar contacten met de opkomende vrouwenbeweging waren niet altijd vriendschappelijk. Zij verschilde principieel van mening met Elise van Calcar (1822-1904), die pleitte voor meisjesonderwijs gericht op meer traditionele vrouwentaken. De openbare discussie tussen deze twee “kemphennen voor de emancipatie der vrouw”, zoals de Delftsche Courant hen in 1864 typeerd, was een van de eerste wapenfeiten van de negentiende-eeuwse vrouwenbeweging in Nederland.

Beheer van geld is voor de weduwe Storm steeds een belangrijke zaak geweest. Na het overlijden van haar moeder beschikte zij als 31-jarige weduwe over een ruime erfenis. Ze verhuisde van het ouderlijk huis naar een kleinere woning in Delft: daar woonde ze eerst aan de Voorstraat en vanaf 1856 op een bovenwoning aan de Verwersdijk. Zij bezat in die jaren enkele huizen en een aanzienlijke hoeveelheid aandelen en obligaties. Adviezen van haar broer Jacob over het beheer van haar vermogen lijkt zij niet gevolgd te hebben. Het verhaal gaat dat ze zelf de beurs bezocht om de aandelenkoersen te volgen en uit het notarieel archief van Delft blijkt dat ze, vooral in de jaren 1870, met enige regelmaat delen van haar onroerend goed verkocht. Zo maakte zij geld vrij voor een laatste project, de bouw van een villa in Scheveningen die leef- en werkruimte moest bieden aan kunstenaars. Het project strandde in 1884 door een samenloop van tegenslagen: er werd ingebroken in de villa terwijl deze niet verzekerd was, en Maria van den Bosch die bijna veertig jaar lang haar metgezel was geweest, overleed. Deze gebeurtenissen werden Storm-van der Chijs te veel; zij kon niet meer voor zichzelf zorgen en raakte in dusdanige staat van verwaarlozing dat haar familie in 1885 besloot haar te laten opnemen. Dat ging gepaard met enige consternatie, omdat de sleutel waarmee zij zich verzette, werd aangezien voor een revolver. Blootsvoets werd zij meegenomen naar het Sint Jorisgasthuis in Delft, waar de geneesheer de diagnose vervolgingswaanzin stelde. Uit het opnamerapport kan worden afgeleid dat de familie ook andere redenen had haar te laten opnemen: gezien de aankoop van massa’s schilderijen en de bouw van een villa met belvedère waarin zij jonge schilders zou huisvesten, achtte de familie het waarschijnlijk niet langer verantwoord haar het beheer over haar eigen middelen te laten. Bij haar opname werd een overzicht van haar bezittingen gemaakt, waaruit blijkt dat zij op dat moment in het bezit was van een fondsenpakket, met daarin nogal wat risicovolle beleggingen, met een totale waarde van 232.680 gulden. Het Arrondissement van Den Haag stelde haar broer Jacob aan als bewindvoerder over haar goederen; na diens dood in 1888 ging deze taak over op zijn zoon Jacob.
Het patiëntendossier laat over de jaren na haar opname geen noemenswaardige verandering in haar ziektebeeld zien. In het najaar van 1894 werd Storm-van der Chijs getroffen door een hersenbloeding. Daarna namen haar krachten af en op 1 januari 1895 overleed zij.

Anna getrouwd Willem STORM op 29 jan 1845 in Delft. Willem is geboren in 1808 in Rotterdam; is gestorven in apr 1845. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

’Piet’, ‘geboren te Oudts bij Alphen’ IDe BS Oudshoorn meldt echter ‘Petrus Gerardus, 2/31 Aug. 1806, komt van Alphen’, dus zal ws. toch in Alphen geboren zijn, Uitzoeken. Zijn huwelijksakte met Van Walsem meldt gewoon ‘Alphen’. In zijn prille jeugd ‘Pietje’ genoemd.

In 1827 woont Piet al op kamers en werkt hij voor een ’patroon’, waarmee hij 75 gulden per kwartaal verdient. Daarnaast stopt zijn familie hem een paar tientjes per maand toe. Hij dineert regelmatig bij (aangetrouwde) familieleden, soms bij oom Duker in Amsterdam of samen met de laatste bij de steenrijke familie Luden. Dat vindt hij minder geslaagd, want naast reiskosten en fooien moet hij bij zo’n gelegenheid ƒ 3,50 uitgeven aan ’gedwongen fraayheid’. Zijn inschrijving voor de Nationale Militie is bewaard gebleven. Hij werd uitgeloot, maar als in 1830 de spanningen tussen de noordelijke en zuidelijke Nederlanden oplopen, neemt hij vrijwillig dienst. Volgens gegevens in het archief was hij vrijwillig schutter (flankeur) bij de 1e Compagnie, 1e Bataillon, 1e Afdeling Mobiele Noord-Hollandse schutterij vanaf oktober 1830. Als zodanig nam hij deel aan de Tiendaagse Veldttocht (2-12 augustus 1831). In een dagboekje bijgehouden van 14 juni tot 6 oktober beschrijft hij zijn wel en wee in het leger. Van diezelfde campagne zijn tekeningen bekend van zijn broer Kees (Cornelis Agathus). In 1839 verliet hij de schutterij, maar al veel eerder, in 1833, de actieve dienst.

Als hij voor de eerste maal trouwt, in 1834, is hij al notaris in Enkhuizen. Zijn eerste vrouw overlijdt al op 46-jarige leeftijd. Hij blijft zitten met vier onmondige kinderen, de jongste is pas één jaar. Gelukkig voor hem komt het jonge nichtje van zijn overleden vrouw hem bijstaan in het huishouden. Hij ontwikkelt al snel warme gevoelens voor de vrouw, maar zij is verloofd met ene Bechtold, een Duitse jongeman. Het wordt Piet duidelijk dat zij niet veel om die jongeman geeft. In maart 1847 trekt hij de stoute schoenen aan en schrijft haar moeder (zijn schoonzus Christiina) dat Arnoldina maar even bij hem weg moet en met haar moeder en oudere zus bespreken wat te doen. De uitkomst is duidelijk: al in 1848 trouwt hij met haar.

22 september 1846: PG dient een onderhandse inventaris ter depot aan, hoogstwaarschijnlijk in verband met zijn plannen om opnieuw te trouwen na de dood van Huberta van Walsem. Van haar nalatenschap heeft hij recht op 1/4 gedeelte. De inboedel wordt geschat door Gerardus Pieter Nijhoff, makelaar, kandidaat-notaris en goede bekende. Getuige is Johan Martin van Walsem, hervormd predikant te Lekkerkerk en ‘bij familieraad’ op 15 september 1846 benoemd tot toeziend voogd door PG’s broer, rechter te Hoorn. De inboedel is 1442 gulden en 50 cent waard, de gouden en zilveren voorwerpen zijn 344 gulden en 28 cent waard. De Dukers hielden vinken in een kooitje, rookten graag een pijpje (het huis staat vol met kwispeldoors en tabakskistjes) en deden graag een spelletje (omber en schaak). De zieke echtgenote lag waarschijnlijk op de voorste bovenkamer dood te gaan, want daar vinden we injectiespuiten, ballonnen en nog meer kwispeldoors.
De Akte meldt voorts dat Duker flink wat geld had belegd in obligaties, aandelen en leningen. Bijna al deze transacties kwamen tot stand tussen 1843 en 1846, waaronder een obligatie van 11.000 gulden uit juli van dat jaar. Ik vermoed dat er veel geld vrijkwam na het overlijden van zijn moeder Willemina van der Chijs in 1842.

Uit dezelfde akte blijkt dat Duker als stedelijk ontvanger van Enkhuizen zeshonderd gulden per jaar verdiende, waarvan hij de helft afstond aan de weduwe van zijn voorganger, J. Ris. Naast zijn beide functies was Duker tevens secretaris van de schoolcommissie. Als notaris is Duker een vooraanstaand figuur in Enkhuizen. Hij is onder andere lid van de Plaatselijke Schoolcommissie en (vanaf 1861) regent van het Gereformeerde Weeshuis, als opvolger van H.J. Kleijnhens. Zowel Piet Duker als Koos de Wit zijn lid geweest van het Genootschap Oecomenia Enchusana. Het Genootschap telde vrijwel alle notabelen van Enkhuizen onder zijn leden en begunstigers.

Correspondentie van familieleden – aanwezig in het familiearchief – toont dat de kinderen met elkaar omgingen als broers en zussen. Een gedicht (in een volwassen hand) ter gelegenheid van Piets vijftigste verjaardag in 1856 noemt als ’sprekers’ Willem en Bertha, en in het laatste couplet Arnold, Mina, Johan, Pieter en Agatha. Sympathiek detail: in november 1848 overlijdt een vriendin van het echtpaar Duker-van Heemskerck, mevrouw Cornelia Maria Schroot, in hun huis. Kennelijk hebben zij haar liefdevol verpleegd.

Als Piet in 1869 overlijdt, bezit hij twee huizen in Enkhuizen (Oude Westerstraat 169 en Torenstraat 1158) en een ligplaats voor een boot aan het Hoenderpad. Zijn erfgenamen kunnen bijna 57 duizend gulden verdelen, waarvan de weduwe de helft ontvangt. Notaris Van Slogteren neemt zijn praktijk over, nota bene in zijn eigen huis.

Petrus getrouwd Arnolda Johanna VAN HEEMSKERCK op 2 aug 1848 in Enkhuizen. Arnolda (dochter van Willem Frederik VAN HEEMSKERCK VAN BEEST en Christina Johanna VAN WALSEM) is geboren op 6 jun 1820 in Doesburg; is gestorven op 30 sep 1910 in Enkhuizen. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Petrus getrouwd Huberta Johanna VAN WALSEM op 22 okt 1834 in Buren. Huberta (dochter van Johan VAN WALSEM en Arnolda Johanna SCHIRMER) is geboren op 16 nov 1804 in Lienden; is gestorven op 22 jun 1846 in Enkhuizen. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

‘Kees’. Hij studeerde aanvankelijk aan het Athenaeum Illustre te Amsterdam, maar kon daar geen examen afleggen. Op 16 mei 1823 liet hij zich als student inschrijven aan de Universiteit van Utrecht. In juni 1828 promoveerde hij daar cum laude op de dissertatie ‘Disputatio juridica inauguralis, de rescissione emptionis venditionis ob vilius pretium [...]’. Vermoedelijk is hij ook de C.A. Duker die in een berichtje in de Nederlandsche Staatscourant genoemd wordt als kapitein in de Noord-Hollandse mobiele schutterij. In elk geval nam Kees net als zijn broer Piet deel aan de Tiendaagse Veldtocht in augustus 1831. Hij maakte er tekeningen van een batterij van de Noord-Hollandsche Schutterij in en rondom Breda.

In 1838 benoemd tot lid van de arrondissementsrechtbank van Hoorn. Hij was ook in die stad lid van de Rederijkerskamer. Dichten en tekenen waren zijn grote liefhebberijen. Na zijn dood verkochten zijn erfgenamen het gezinshuis aan de westzijde van het Groote Noord te Hoorn (wijk 4, nr 16) groot twee roeden en 70 ellen) voor ƒ 3000 aan de ’galanterieënkoopman’ Johann Wille uit Amsterdam.

Niet opvallend in de Dukerfamilies: alle drie zijn kinderen bleven ongehuwd. Er bestaat van hem een olieverfschilderij dat aan het eind van de 20e eeuw in handen was van PG Duker in Den Helder.

Geboorte:
Geboren in het huis van grootvader Cornelis Duker te Utrecht; het gezin woonde te Alphen of Oudshoorn.

Cornelis getrouwd Eva RIS op 23 nov 1838 in Enkhuizen. Eva (dochter van Dirk Pieter RIS en Clara Margaretha VAN RIJNEVELD) is geboren op 19 mrt 1805 in Enkhuizen; is gestorven op 18 jun 1883 in Utrecht. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

De geboortedatum van Margot is 15 juni in de familieadvertenties, maar 13 juni in de DTB-inschrijving. Ook een advertentie in de Opregte Haarlemsche Courant meldt 13 juni. Haar naam is bekend uit de brieven van oudoom Petrus Gerardus Duker: ‘Margootje van Nolio groeyt aardig op; en de kleijne Kees is zoo sterk en gezond als mogelijk is’, meldt hij in augustus 1805. Helaas ontbreekt daarna elk spoor van haar.

Geboorte:
In advertentie 15 juni, ‘op ‘t huis Panderen’

Gedoopt:
Getuige: Margaretha van der Chijs

Hendrik getrouwd Carolina Johanna VAN EVERDINGEN op 18 okt 1849 in Beusichem. Carolina is geboren in 1827 in Zoelmond. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Willem getrouwd Berendina Johanna NIJLAND op 27 jul 1860 in Delden Stad. Berendina is geboren in 1828 in Delden Stad. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Gezin/Partner: Anna Susanna VAN DER CHIJS. Anna (dochter van Jan Theodorus VAN DER CHIJS en Cornelia Maria LOUW) is geboren op 4 nov 1831 in Kaap de Goede Hoop, Zuid-Afrika; is gestorven op 3 okt 1886 in Arnhem. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Gezin/Partner: Cornelia Hugina W.I. VAN DE KASTEELE. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Overleden:
via Geni.com

Aantekeningen:

Overleden:
via Geni.com

Aantekeningen:

Grootvader Jacobus van der Chijs was een broer van Willemina, de echtgenote van Arnoldus Cornelis ‘Nol’ Duker (1776-1807). Adriana huwde dus haar achterneef.

Adriana getrouwd Dr. Arnoldus Cornelis DUKER op 23 apr 1862 in Leiden. Arnoldus (zoon van Petrus Gerardus DUKER en Huberta Johanna VAN WALSEM) is geboren op 10 feb 1837 in Enkhuizen; is gestorven op 14 nov 1915 in Haarlem; is begraven op 16 nov 1915. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Gezin/Partner: Wilhelmus Paulus Johannis VAN DER CHIJS. Wilhelmus (zoon van Pieter Nicolaas VAN DER CHIJS en Jacoba Nicolina VAN DE KASTEELE) is geboren in 1828; is gestorven op 16 jan 1894 in Arnhem. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Al op 16-jarige leeftijd gaat Willem Frederik in de leer bij apotheker De Wit in Enkhuizen, met wie de familie zeer nauwe banden onderhoudt. Hij studeert daarna in Nijmegen, waar hij (vermoedelijk) inwoont bij zijn aangetrouwde oom Blaauw of een verwant van hem, die apotheker wordt genoemd. Anderhalf jaar later, op 9 juli 1867, mag hij examen afleggen als leerling-apotheker in Arnhem. Toch adresseert zijn vriend Verkade in 1869 nog een brief aan ’W.F. Duker, aspirant-hulpapotheker te Enkhuizen’. Het lukt hem om als hulpapotheker een betrekking te krijgen als invaller bij het gesticht Meerenberg te Bloemendaal. Op 23 juli 1872 wordt hij daar benoemd tot waarnemend aoptheker tegen een jaarwedde van 500 gulden, naast vrije kost en inwoning en gratis ziekenzorg. Nog geen jaar later schrijft zijn chef dr. Everts een getuigschrift, waarin hij meldt dat Duker ’zich heeft onderscheiden door eene groote mate van wetenschappelijke bekwaamheid in zijn vak en door een onberispelijk zedelijk gedrag’. Op 14 augustus 1874 verzoekt Duker hoogleraar Suringar te Leiden examen te mogen afleggen als apotheker. Op dat moment verblijft hij bij G.J. Schuijt in de Binnen Bantammerstraat te Amsterdam.

Willem Frederik kwam in 1875 naar Hilversum, waar de nieuwe spoorlijn juist geopend was. Hij vestigde op 14 mei van dat jaar zijn eerste apothekerspraktijk – tevens de eerste in Hilversum – in een pand op de hoek van de Langestraat en de Ruiterweg, waar tevens een manufacturenwinkel gevestigd was. Twee dagen later meldt hij zijn moeder zijn omzet van die dag: ƒ 1, 11, de ontvangst voor één recept. Maar gelukkig werd dat snel beter. Enkele jaren later verhuisde hij naar de Kerkstraat 8, naast het kantoor van de Gooi- en Eemlander. Zijn apothekersdiploma had hij een jaar tevoren gehaald, op 4 oktober 1874. Al vanaf 1880 begon Duker tevens te praktizeren als tandarts.Dat kon hij doen nadat hij aan de Universiteit van Utrecht het theoretisch tandheelkundig examen had afgelegd in begin maart 1880.

Het lijkt erop dat de apotheker het de eerste jaren niet gemakkelijk heeft gehad. Artsen die tot dan toe hun eigen apotheekje bestierden, waren niet blij met de nieuwerwetsige zelfstandige farmacie. Bovendien overviel de drukte Willem nogal, zo blijkt uit een versje ter gelegenheid van het tienjarig bestaan. Kennelijk moest een collega, de heer Muntendam, regelmatig invallen, omdat Duker aan het herstellen was van een zenuwinzinking. Ook daarna ging niet alles van een leien dakje. Zo plaatste hij in de Gooi- en Eemlander van 17 juli 1888 een dankbetuiging voor de goede zorgen na ’het ongeval hem onlangs overkomen’. Ondertekend met ’W.F. Duker, tandarts’. Ook in een brief van zijn zoon Arnold wordt vermeld dat Willem weer eens ligt te kwakkelen. Desondanks is de kleine apotheker (1 meter 66, volgens een laissez-passer uti 1881) behoorlijk actief.

WF is voor zover te achterhalen degene geweest die de umlaut op Duker herintroduceerde, wellicht na genealogisch onderzoek. De uitnodiging voor het examen als leerling-apotheker in 1867 schrijft hem al aan als ’Düker’ en ook zijn diploma als hulpapotheker van 6 april 1870 toont zijn naam met de umlaut, evenals zijn eigen signatuur. Daar staat tegenover dat de officiële aankondiging van zijn naamsverandering, gepubliceerd in de Staatscourant van 30 april 1889, de umlaut niet vermeldt.

Direct na het overlijden van de befaamde dokter J.F. van Hengel in 1892 kocht hij van diens erven het grote doktershuis aan de Kerkbrink (nu nummer 18), op de hoek van de Vaartweg, voor tienduizend gulden. De dokter had het in 1840 aangeschaft voor 5280 gulden en er dus zijn hele loopbaan gewoond. Het huis liet Van Heemskerck Düker neerhalen en op die plaats liet hij een kolossaal nieuw pand bouwen door architect G.B. Salm. Alleen het koetshuis liet hij staan. Het pand kreeg een kelder voor de gevaarlijjke stoffen, een winkel en een kleine, modern ingerichte praktijkruimte voor zijn tandartsenij, compleet met een fraaie stoel die in de grond kon verzinken. Niet veel later werd het pand nog eens grondig verbouwd.

Naast deze twee beroepen beoefende Willem Frederik ook de fotografie (een doka was in het pand aanwezig). Bovendien nam hij in 1885 het initiatief tot de oprichting van de vrijwillige brandweer in Hilversum, waarvan hij commandant werd. Aanleiding was een grote brand die op 4 april 1884 de Hilversumse Stoomspinnerij en -weverij aan de Gooise Vaart in de as legde. Hij kreeg van het gemeentebestuur geld om zijn moderniseringsplannen door te voeren. Vlak na het tienjarig bestaan hief hij zelf de vrijwillige brandweer op omdat in zijn ogen de verplichte gemeentebrandweer, die in 1893 van start was gegaan, zijn ideeën hadden overgenomen en bovendien de waterleiding was uitgebreid.

Zijn aandacht voor het welzijn van de Hilversumse bevolking leidde er ook toe dat op zijn initiatief in 1878 de Hilversumse Melkinrichting van start kon gaan in de Kerkstraat bij de Groest. Daar verkocht men melk in gesloten, koperen bussen, wat in hygiënisch opzicht een enorme verbetering was. In 1886 verhuisde dit bedrijf wegens succes naar de hoek Herenstraat-Groest. Vanaf 1892 is Willem Frederik voorzitter van de ‘Vereeniging ter bevordering van de belangen der Hilversumsche burgers’. Daarnaast was hij medeoprichter van de afdeling Noord-Holland van de Maatschappij ter bevordering der pharmacie en penningmeester van de Hilversumse afdeling van het Witte Kruis.

Wijzigde zijn familienaam in Van Heemskerck Düker bij Koninklijk Besluit d.d. 7 mei 1890. Hij overleed ’na veel lijden’ op 54-jarige leeftijd. Op de Algemene begraafplaats van Hilversum werd de apotheker ter aarde besteld. C. de Ridder (dat moet zijn zwager Kees, Cornelis Otto Gerard zijn) sprak als eerste. Daarna volgden de heren Teljer en Niemeyer respectievelijk van de Pharmacievereniging en het Witte Kruis, en ten slotte zoon Arnold. De laatste nam de apotheek over en voerde het beleid in de geest van zijn vader, met veel aandacht voor de gezondheid van de Hilversumse burgers.

Opvallend: in juni 1902 adverteert zijn vrouw helemaal in de Leeuwarder Courant om een keukenmeid en een tweede meid te zoeken (tegen ƒ 100,- elk). Was het aanbod zo schaars?

In 1915 heeft Apotheek Van Heemskerck Düker tel.nr. 42; de Azalea apotheek aan de Neuweg 76, in bezit van Van Heemskerck Duker & Co, heeft nummer 1014.

Gedoopt:
Verlaat gedoopt wegens zijn kinkhoest

Overleden:
Om 14 uur ‘s middags

Willem getrouwd Johanna Henriëtte Catharina DE RIDDER op 30 mei 1877 in Den Haag. Johanna (dochter van Jan Herman DE RIDDER en Johanna Henriëtte Catharina RAPPARD) is geboren op 1 dec 1852 in Gouda; is gestorven op 22 feb 1919 in Hilversum. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

‘Bertha’ Overlijdt heel jong, ongetrouwd.

Overleden:
om 2 uur ’s nachts, in het huis aan de Oude Westerstraat

Aantekeningen:

‘Agatha’ Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Directrice van de ‘Industrieschool voor meisjes’ aan de Schietbaanstraat te Rotterdam. Op 5 oktober 1905 plaatst zij in die hoedanigheid een advertentie om allen te bedanken ‘die mij hun belangstelling toonden’. Dat zal de viering van het twintigjarig bestaan zijn geweest want volgens het Algemeen Handelsblad opende de school met 40 leerlingen op 5 oktober 1885. Het nieuws van den dag van 11 februari 1885 vermeldt al haar benoeming.

Volgens de Nieuwe Amersfoortsche Courant van 1921 heeft zij zich bijna een kwarteeuw lang beijverd voor het opvoeden van meisjes aan de Rotterdamse school. En volgens een In Memoriam in de NRC heeft zij ‘12 jaar geleden’ dus in 1909 de school verlaten. Zij verhuisde later, op 24 december 1909, samen met haar moeder terug naar Enkhuizen.

Opvallend is dat bij de begrafenis van Agatha haar zwager Pieter de Vos – getrouwd met Arnoldina – de toespraak verzorgt.

Begraven:
Begraven bij haar moeder, algemene begraafplaats. Het graf is geruimd omstreeeks 1950.

Aantekeningen:

’Anna’. Lerares handwerken. Rond 1910 is Johanna secretaresse van het bestuur van het Snouck van Loosen Ziekenhuis in Enkhuizen; later bracht zij het tot directrice.

Omdat zij trouwde met een doopsgezinde, bleef het geloof bij haar kinderen kennelijk een kwestie. Alle drie kiinderen lieten hun aantekening ’doopsgezind’ bij de burgerlijke stand doorschrappen.

Johanna getrouwd Jacob DE WIT, Pzn. op 23 aug 1883 in Enkhuizen. Jacob (zoon van Pieter BAKKER DE WIT en Maria DE KONINGH) is geboren op 21 dec 1845 in Enkhuizen; is gestorven op 29 jun 1939. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Overlijdensadv. is getekend door uitsluitend Vos-familie, geen enkele Duker!

Begraven:
Noorder Begraafplaats

Arnoldina getrouwd Pieter DE VOS op 16 mei 1890 in Rotterdam. Pieter is geboren op 28 dec 1860 in Enkhuizen; is gestorven op 10 aug 1936 in Hilversum; is begraven op 14 aug 1936 in Hilversum. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Al jong een vlijtig ventje. In 1842, vijf jaar oud, krijgt Arnold al een prijs van de Schoolcommissie in Enkhuizen ’voor betoonden leerlust’ in de derde klas van meester Boon. Uit naam van de commissie reikt J. van Simmeren hem de prijs uit. Vertrekt op 2 april 1862 naar Barchem, Gelderland. Hij is daar beroepen als predikant na zijn studie theologie te Leiden, die hij summa cum laude voltooide. Interessant is dat in dit onaanzienlijke plaatsje een bloeiende Woodbrookers-gemeenschap is gevestigd.

Van 1865 tot 1869 is hij predikant te Geervliet, dan van 1871 tot 1882 te Franeker. Het is interessant te zien dat hij in die tijd veel contact onderhoudt met zijn halfbroer Willem Frederik. Hoogstwaarschijnlijk is er veel contact geweest tussen de kinderen van de eerste en tweede vrouw van vader. Als hij 45 jaar is gaat hij vrijwillig op emeritaat omdat hij ‘een ander klimaat’ wil voor de gezondheid van een zijner dochters. Vermoedelijk doelt hij op Huberta, die al jong wordt opgenomen in het gesticht Meerenberg te Bloemendaal en daar ook zal overlijden.

Hij wordt leraar Hebreeuws op het gymnasium te Haarlem en vanaf 1887 tevens op het Haags gymnasium. Daarnaast geeft hij godsdienstonderwijs aan de opleiding van de Nederlandse protestantenbond en de school van de Vrije Gemeente Amsterdam. Tijdens zijn emeritaat schrijft Duker zijn standaardwerk, de vierdelige biografie van Voetius, die hem in kringen van theologen en historici nog altijd faam bezorgt.

Geheel in de Dukertraditie trad geen van beide dochters in het huwelijk (een van de twee werd gek).

Zijn levensbericht in de DBNL is ook te vinden als Word-document op de familiesite Vanheemskerckduker.nl, onder ‘documenten’.

Geboorte:
plaats genoemd in de Winkler Prins

Begraven:
in overlijdensadvertentie Dossier Duker CBG

Arnoldus getrouwd Adriana Maria VAN DER CHIJS op 23 apr 1862 in Leiden. Adriana (dochter van Dr. Pieter Otto VAN DER CHIJS en Helena Catharina MAAS) is geboren op 14 feb 1836 in Leiden; is gestorven op 13 feb 1903 in Haarlem. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

’Mina’. Verhuist na haar huwelijk op 6 november 1860 naar ‘LnS’, waarschijnlijk een andere straat in Enkhuizen. Haar trof een droevig lot: zij stierf in het kraambed. Ook het kindje bleek al dood.

Let op: een mevrouw met exact dezelfde naam, die leefde van 1881-1961, was beeldend kunstenares. Zie: Lexicon Nederlandse beeldende kunstenaars 1750-1950.

Willemina getrouwd Hendrik VAN SIMMEREN op 6 sep 1860 in Enkhuizen. Hendrik (zoon van Meindert VAN SIMMEREN en Anna Maria VAN TRICHT) is geboren op 30 apr 1833 in Enkhuizen?; is gestorven op 4 mrt 1903 in Enkhuizen?. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Zie over hem: Gedenkboek honderdjarig bestaan der Adelborstenopleiding te Willemsoord 1854-1954 (beschikbaar bij het CBG)

Johan getrouwd Maria BLAAUW op 2 okt 1872 in Nijmegen. Maria (dochter van Jan BLAAUW en Johanna Wilhelmina VAN HEEMSKERCK) is geboren op 31 jan 1848 in Bommel; is gestorven op 28 okt 1900 in Nijmegen. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

’Piet’.Uit een brief in het familiearchief uit december 1864 blijkt dat de banden met de halfbroers en -zusters innig zijn. Ook stiefmoeder Arnolda ziert hij als ’moeder’. Dat is ook logisch, want aan zijn bilogische moeder kan Piet geen herinnering hebben gehad. In die tijd is Arnolda trouwens behoorlijk ziek, maar ze sterkt vlot aan.

Vanaf 1 augustus 1878 notaris te Andijk. Komt vanuit Zuid-Scharwoude in 1910 naar de Linnaeusstraat 84, 2-hoog in Amsterdam, maar vertrekt in 1914 met vrouw en dochter naar Blaricum. Op 12 november 1915 (overlijden van broer Arnold, de predikant) woont het gezin in Huize ‘Welgelegen’ te Laren, waar zij ook in 1920 nog wonen. Oudoom WF weet te melden dat het gezin in de pastorie van de Hervormde Kerk verbleef. Keert in 1924 terug naar Amsterdam vanuit Laren.

Het verhaal gaat dat naar deze man, die nogal van tuinieren en fruitteelt hield, de notarisappel is genoemd.

Petrus getrouwd Catharina Cornelia Jacoba Huberta VAN DER LEE op 10 mei 1877 in Enkhuizen. Catharina (dochter van Jan VAN DER LEE, Adrianusz en Jacoba KATER) is geboren op 14 sep 1848 in Monnickendam; is gestorven op 4 apr 1929 in Amsterdam. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Bleef ongehuwd. De overlijdensadvertentie wordt ondertekend met ‘namens de familie: A. Erdbrink, J.H.A. Duker’. De familie Erdbrink is aangetrouwd via een zus van haar moeder.

Hoe sterk de familiebanden in de families Duker, De Ridder en Zwartendijk zijn, bewijst deze dame, die door haar achterneef WF van Heemskerck Duker wordt beschreven als ’een echt lief mens’. Bij Willemien gingen Wim en Jo, de kinderen van Willem Frederik van Heemskerck Düker (1850), in hun schooljaren koffiedrinken.

Aantekeningen:

Ongehuwd. Hij en zijn beide zusters woonden aan de Poortstraat 24 (eerst genummerd als 10), Utrecht. Na zijn overlijden verhuisden de beide vrijsters naar de Bleijenburgkade 9.

Overleden:
‘De Dames Düker laten bekend maken het overlijden van hunnen geliefden Broeder, den Heer Arnold Cornelis Düker, Ambtenaar bij de Maatschappij tot Exploitatie van Staatspoorwegen, in de ouderdom van 50 jaren.’