Aantekeningen:

Hoewel Adriaan al eerder in Utrecht verblijft, wordt hij pas op 14 oktober 1783 ingeschreven als burger van de stad. Op dat moment heeft hij vier nog levende kinderen: Abraham, Cornelia Elizabeth, Geertruij en Laura Adriana.

Samen met zijn zakenpartner, de veel oudere Abraham Welsing, dreef Adriaan een fabriek van zijden en halfzijden stoffen. In 1779 vestigden zij een nieuwe machinale katoenspinnerij op een stuk land buiten de Weerdpoort aan de Zeedijk. Partipanten waren onder meer zijn oom Michaël Zwartendijk en zijn neven, de welgestelde broers Leonard en Gijsbert Zwartendijk. Daartoe moest een nieuw waterrad in de Weerdsgracht de benodigde energie opbrengen, waar echter concurrent Zijdebalen al een rad had liggen. Het stadsbestuur stelde een concurrentiebeding op voor de nieuwkomers: als het water te laag zou staan voor twee molens, dan had het rad van Zijdebalen voorrang. Welsingh en Zwartendijk mochten ook geen stoffen fabriceren die al door Zijdebalen werden geproduceerd.

De ‘fabriqueurs’ dreven een zeer modern bedrijf, de eerste mechanische spinnerij in Nederland. De Engelse machine (’mule jenny’), een recente uitvinding van ene Arkwright, stond onder toezicht van twee Engelse broers, John en Charles Thompson. Er moet werk geweest zijn voor tientallen arbeidskrachten. IN 1782 deed Leonard zijn aandeel in de spinnerij over aan Adriaan, alsmede zijn ’pleziertuin met speelhuis buiten de Catharijnepoort’. In 1790 verkochten de eigenaren de gehele fabriek voor 20 duizend gulden aan Shdrach Munnings uit Rotterdam, die zijn eigendomsrecht al een jaar later doorverkocht aan Thomas Martens. Het bestond toen uit de spinnerij zelf, drie huizen aan de Zeedijk en een smederij annex kopergieterij aan de Kaatstraat. Vanaf dat moment gaat het vlot bergafwaarts; al in 1799 wordt de fabriek stilgelegd.

Op 5 januari 1780 koopt Adriaan een huis met tuinhuis, houtschuur en stalling voor twee paarden aan de Oudegracht (nu nummer 315, niet ver van het grote pand van Welsing). Interessant: het huis naast het zijne wordt in 1790 verkocht aan Magdalena Hofkens, de weduwe van Frans van Oort. Haar voogden zijn beide oud-burgemeesters van Gouda. De zijdefabriek gaat gewoon door. Uit toevallig gevonden correspondentie blijkt dat Adriaan onder meer handel dreef met ’de weduwe Cornelis van Leeuwen’ in Gouda. Cornelis was mogelijk de broer van Adriaans zwager Gijsbert. Adriaans fabriek stond in de Franse tijd aan de Oudegracht. Daarnaast bevond zich nog een kleinere fabriek in de stad ’en drie welke een kleine tak daarvan gebruiken, desselve zijn alle in verval’, aldus de Agent van Nationaale Oeconomie in 1801. Er werkten ruim 80 mannen en 24 vrouwen, naast een legertje kinderen. De producten werden verhandeld in de Republiek en gebieden in Duitsland.

In 1807 verkoopt Adriaan zijn huis aan de Oudegracht. Hij laat zich in hetzelfde jaar ontheffen van de functie als regent van de Stadsaalmoezenierskamer, die hij twaalf jaar bekleed heeft. Hij lijkt een beetje halsoverkop te vertrekken, maar overlijdt pas in 1826. Merkwaardig is ook dat zijn vrouw enkele maanden daarvoor is overleden in Amsterdam.

Gedoopt:
get: Alida Blaauwduif, Joost d’Hartogh

Adriaan getrouwd Elizabeth KUIJPER op 3 mei 1774 in Gouda. Elizabeth (dochter van ds. Laurens KUIJPER en Geertruy CONINCK, Witte) is geboren op 16 mei 1754 in Gouda; is gestorven op 8 jan 1826 in Amsterdam. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Abraham miste op het moment van zijn overlijden al ’negen jaren lang […] het gebruik zyner redelyke vermogens, en hield alzoo ongelukkig op voor de Maatschappy en zyne tederste betrekkingen te leven.’ Dat laten zijn ouders weten in een advertentie in de Utrechtse Courant van 19 februari 1806.

Gedoopt:
Rem. kerk

Overleden:
Buurkerk

Aantekeningen:

Gedoopt:
Rem. kerk

Overleden:
Buurkerk

Aantekeningen:

Begraven:
Buurkerk

Aantekeningen:

Gedoopt:
Rem. kerk, gedoopt door haar grootmoeder Kornelia Blaauwduif.

Cornelia getrouwd Thomas Bastiaan TEMPLEMAN VAN DER HOEVEN op 26 apr 1802 in Utrecht. Thomas (zoon van Pieter VAN DER HOEVEN en Sara TEMPLEMAN) is geboren op 11 apr 1776 in Rotterdam; is gedoopt op 12 mei 1776 in Rotterdam; is gestorven op 20 jul 1859 in Utrecht. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Gedoopt:
Rem kerk, gedoopt door Geertruid, vrouw van ds. Laurens Kuijper.

Geertruid getrouwd Hendrik FLAES op 7 nov 1803 in Utrecht. Hendrik is geboren op 15 apr 1777 in Rotterdam; is gedoopt op 11 mei 1777 in Rotterdam; is gestorven op 3 aug 1833 in Rotterdam. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Gedoopt:
Rem. kerk, gedoopt door grootmoeder Geertruid Kuijper.

Laura getrouwd Nicolaas SWART op 20 okt 1805 in Gouda. Nicolaas is geboren op 3 mrt 1779 in Tietjerksteradeel; is gestorven op 26 sep 1846 in Amsterdam. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Gedoopt:
Rem. kerk, gedoopt door Jan Konijnenburg

Aantekeningen:

Huwt zijn volle nicht. Dankzij zijn huwelijk wordt hij geëxcuseerd voor de militaire dienst in 1814. Na het overlijden van zijn neef Gijsbert (2 februari 1795, de volle neef van zijn grootvader Abraham) erft hij als zesjarige het ambacht Indijk onder Woerden. Voor die tijd hebben zijn familieleden al zes percelen ‘hout- en bouwgrond’ uit de erfenis verkocht voor ruim 5000 gulden. Zelf verkoopt Gijsbert het stuk land in 1810 voor 5000 gulden aan Adriaan van Beusechem te Harmelen.

Geboorte:
Remonstrantse kerk

Gijsbert getrouwd Petronella VAN LEEUWEN op 6 mei 1812 in Rotterdam. Petronella (dochter van Ds. Gijsbert VAN LEEUWEN en Alida Josina ZWARTENDIJK) is geboren op 29 jul 1787 in Waddinxveen; is gedoopt op 12 aug 1787 in Waddinxveen; is gestorven op 30 nov 1861 in Rotterdam. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Gedoopt:
Rem kerk

Aantekeningen:

Gedoopt:
Rem. kerk

Begraven:
Buurkerk

Aantekeningen:

Gedoopt:
Rem. kerk

Aantekeningen:

Gedoopt:
Get: Pieter vd Hoeven, Cornelia Theodora van der Hoeven

Aantekeningen:

Gedoopt:
Get: Cornelia Th. van der Hoeven, Pieter van der Hoeven jr, Hendrik Flaes en Geertruida Zwartendijk

Christiaan getrouwd Zusanna Maria KOLLEWIJN op 27 jan 1836 in Gouda. Zusanna is geboren in 1808 in Gouda. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Commandeur in de Orde van de Nederlandse Leeuw (1889).

Allard getrouwd Engelina BAKKER op 3 aug 1842 in Soerabaja. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Had samen met zijn broer Gijsbert Leonard een handel in tabak en thee aan de Open Rijstuin in Rotterdam.

Aantekeningen:

Huwt zijn volle nicht; ook zijn ouders waren neef en nicht. Zijn bedrijf – Gebroeders Zwartendijk, handelaars in tabak en thee – was gevestigd aan de Open Rijstuin, wijk 11, nummer 81.

Gijsbert getrouwd Alida Jozina VAN DER HOEVEN op 25 jul 1849 in Rotterdam. Alida (dochter van Pieter VAN DER HOEVEN, jr. en Johanna VAN LEEUWEN) is geboren op 27 nov 1824 in Rotterdam; is gestorven op 12 jul 1887 in Rotterdam. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Broer Jan huwt haar schoonzus (de zus van Jan van der Hoeven), die ook al Alida Josina heet.

Alida getrouwd Jan VAN DER HOEVEN op 17 jul 1850 in Rotterdam. Jan (zoon van Pieter VAN DER HOEVEN, jr. en Johanna VAN LEEUWEN) is geboren op 30 jan 1818 in Rotterdam; is gestorven op 26 jul 1867 in Rotterdam. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Het inschrijvingsregister van Rotterdam meldt het signalement van Gijsbert: een blonde man van 1 meter 71 met een ovaal gezicht, bruine ogen en een grote neus. Zijn militaire dienstplicht laat hij vervullen door een plaatsvervanger. In zijn overlijdensberichtje (via CBG) wordt Gijsbert omschreven als groot burger van Rotterdam: ‘voor gezondheidskoloniën, voor lichamelijjke opvoeding, voor liefdadigheid, maar bovenal voor de ziekelijke en misdeelde kinderen heeft hij buitengewoon veel goeds verricht, zoodat zijn naam in dankbare nagedachtenis zal blijven.’

Aantekeningen:

De graanhandel van ‘Zwartendijk en Co’ bevond zich in 1915 aan de Scheepmakershaven 16 te Rotterdam. Daarvoor (in 1892) deed hij zaken vanuit het kantoor van de tabakshandel van zijn broers in de Open Rijstuin. Adriaan dreef de handel hoogstwaarschijnlijk met J.W. Landskroon Spruijt, in elk geval onder de naam Zwartendijk & Co. Zijn executeur-testamentair C. van den Thoorn noemt zich zijn ‘beste vriend’ in de door hem geplaatste overlijdensadvertentie in de NRC.

Aantekeningen:

De fabriek/winkel van de ‘Gebroeders Zwartendijk’ bevond zich aan de Middensteiger 26-28, Rotterdam. In de trouwakte van Johanna Zwartendijk en J.H. Plantenga wordt ook broer Gijsbert Leonard omschreven als tabaksfabrikant. Dat kan kloppen, want in 1908 schrijft Gijsbert een 20 pp tellend boekje over het eeuwfeest van de tabaksfabriek (‘Een honderdjarige’, uitgave voor rekening van de schrijver, aanwezig in de Rotterdamse Bibliotheek).

In Jans overlijdensadvertentie is de overledene overigens ‘eenigst firmant’.

De tabaksfabriek van Zwartendijk werd later overgenomen door Van Rossem

Jan getrouwd Johanna Cornelia MONTIJN op 28 jun 1888 in Rotterdam. Johanna (dochter van Pieter Anthonie MONTIJN en Wilhelmina Diderica Petronella VARKEVISSER) is geboren op 31 mrt 1861 in Rotterdam; is gestorven op 27 apr 1921 in Rotterdam. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

Zuster van Petronella, de eerste vrouw van Jan Hendrik.

Johanna getrouwd Jan Hendrik PLANTENGA op 1 jun 1893 in Rotterdam. Jan (zoon van Oeds PLANTENGA en Catharina Wijnanda KRAK) is geboren op 14 mei 1850 in Leeuwarden; is gestorven op 31 dec 1914 in Rotterdam; is begraven in jan 1915 in Rotterdam. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Pieter getrouwd Jeanne Marianne COKART op 31 mei 1894 in Rotterdam. Jeanne is geboren in 1861 in Rotterdam; is gestorven na 1926. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Aantekeningen:

’Nelly’, wordt zij genoemd in een necrologie van haar zoon Jan Hendrik. De grote rol van de familie Zwartendijk in onze familiegeschiedenis wordt ten overvloede gedemonstreerd door de huwelijken van de twee zusters Petronella en Johanna met mijn overgrootvader Plantenga (na elkaar natuurlijk, dat wel). Remonstrantse huwelijkskandidaten waren zelfs in deze tijd nog dun gezaaid.

Geboorte:
O. Rijstuin 13

Petronella getrouwd Jan Hendrik PLANTENGA op 26 apr 1888 in Rotterdam. Jan (zoon van Oeds PLANTENGA en Catharina Wijnanda KRAK) is geboren op 14 mei 1850 in Leeuwarden; is gestorven op 31 dec 1914 in Rotterdam; is begraven in jan 1915 in Rotterdam. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Gezin/Partner: Maria Aletta Diderica Willemina BALLOT. Maria is geboren in 1866 in Rotterdam. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Alida getrouwd Gerard Gustave Adolph VALETTE op 14 sep 1893 in Rotterdam. Gerard is geboren in 1860 in Maastric ht. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Gezin/Partner: Antonia Johanna GODDARD. [Gezinsblad] [Familiekaart]